Στο Χάνδακα, από τον 16ο αιώνα και μετά, υπήρχαν αρκετές και ωραία διακοσμημένες κρήνες. Μια από τις πιο σημαντικές ήταν η Κρήνη Μπέμπο.
Η Κρήνη Μπέμπο βρίσκεται στο Βαλιδέ Τζαμί, στη σημερινή πλατεία Κορνάρου. Ο πρώτος που κατόρθωσε να διοχετεύσει με υδραγωγείο νερό στο Χάντακα ήταν ο στρατηγός του Χάντακα Ιωάννης Ματθαίος Μπέμπο (1552-1554). Η Κρήνη Μπέμπο, που πήρε το όνομa του κατασκευαστή της, έχει οικοδομηθεί εξ' ολοκλήρου από άσπρο μάρμαρο με στολίδι της ένα ακέφαλο άγαλμα, εντοιχισμένο στη μέση ακριβώς, έχοντας από δεξιά και αριστερά δύο κίονες και παραπλεύρως τα οικόσημα του Μπέμπο, του δούκα Αλβίζε Γκρίτι και των συμβούλων του. Το μεγάλο ακέφαλο άγαλμα είχε μεταφερθεί από την
Ιεράπετρα και τοποθετήθηκε κάτω από το γείσο της Κρήνης, στον εντοιχισμένο τοίχο της συλλεκτήριας δεξαμενής, που κατεδαφίστηκε το 1938, για την ισοπέδωση της πλατείας.
Η πρόσοψή της αποτελείται από κολόνες και παραστάδες ρυθμού Αναγέννησης. Κορνίζες από φυλλώματα υπενθυμίζουν τη γοτθική τέχνη. Μπροστά υπάρχει μαρμάρινη λεκάνη, που αρχικά φαίνεται να ήταν σαρκοφάγος. Το αέτωμα της κρήνης αφαιρέθηκε παλιότερα και τοποθετήθηκε πάνω από την είσοδο του παλιού νεκροταφείου, δυτικά του εργοστασίου "Τάλως".
Το άγαλμα της Κρήνης, τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας το έβαφαν μαύρο οι Αιθίοπες του Ηρακλείου και το λάτρευαν κάθε χρόνο το Μάη με χορούς και τραγούδια. Σήμερα λείπει από την Κρήνη το πέτρινο εκβάθυσμα για τη συλλογή του νερού.
Δεν μας είναι γνωστό από πού έβρισκε νερό ο Μπέμπο για την Κρήνη. Κάποιοι υποθέτουν ότι το έφερνε από μια πηγή στην Καινούρια Πόρτα και κάποιοι άλλοι από τις πηγές του Κατσαμπά.
Δίπλα της είναι το σεμπίλ του Χατζή Ιμπραήμ αγά. Τα σεμπίλια ήταν δημόσιες κρήνες στο δρόμο, χτισμένες από επιφανείς Τούρκους, ώστε ο διψασμένος διαβάτης να βρίσκει πόσιμο νερό, να δροσίζεται και να μακαρίζει αυτόν που το έχτισε. Οι βυζαντινοί είχαν αντίστοιχα τις φιάλες για τον ίδιο σκοπό. Αν το να βρει σήμερα κάποιος ένα δροσερό ποτήρι νερό θεωρείται δεδομένο, δεν ήταν έτσι πάντα. Σε παλαιότερες εποχές ο πεζοπόρος θα δυσκολευόταν αρκετά, καθώς το τρεχούμενο πόσιμο νερό ήταν κάτι σπάνιο, ειδικά στο Ηράκλειο.
Το πιο καλοχτισμένο και όμορφο σεμπίλ ήταν αυτό στο τέρμα της αγοράς, στην πλατεία Κορνάρου. Ο Χατζή Ιμπραήμ αγάς, που χρηματοδότησε το χτίσιμό του, αναφέρεται ότι επιθυμία του ήταν το καλοκαίρι να μεταφέρεται χιόνι από τον Ψηλορείτη, ώστε το σεμπίλ να προσφέρει κρύο νερό στους διψασμένους Ηρακλειώτες.
Σήμερα το σεμπίλ εχει μετατραπεί σε καφενείο, από τα γραφικότερα στο Ηράκλειο, όπου ο επισκέπτης μπορεί να καθίσει για να ξεκουραστεί και να δροσιστεί παίρνοντας ένα αναψυκτικό ή καφέ, πάντα με τη συνοδεία κρύου νερού, απ’ το ψυγείο πλέον.
Αρβανιτάκη Γεωργία-Χρύσα
Μαρακάκη Ελένη
